Ψυχικές Διαταραχές

Ο ορός Αγχώδεις Διαταραχές χρησιμοποιείται από το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM 5) για να περιλάβει εκείνες τις ψυχικές διαταραχές που μοιράζονται χαρακτηριστικά υπερβολικού φόβου, άγχους και αντίστοιχων διαταραχών συμπεριφοράς.

Ακολουθούν οι 5 πιο κοινές:

Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (ΓΑΔ)

Όταν σκεφτόμαστε αγχώδεις διαταραχές, τις πιο πολλές φορές σκεφτόμαστε Γενικευμένη Αγχώδη Διαταραχή και αυτό γιατί η ΓΑΔ χαρακτηρίζεται από επίμονη και υπερβολική ανησυχία για μια πληθώρα πτυχών της ζωής, όπως η εργασία, η υγεία, τα οικονομικά ή οι σχέσεις. Τα άτομα με ΓΑΔ συχνά δυσκολεύονται να ελέγξουν την ανησυχία τους και αυτό ενδέχεται να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινή τους λειτουργικότητα. Στην ΓΑΔ θα δούμε συχνά συμπτώματα όπως αίσθημα ανησυχίας και ταραχής, κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, μυϊκή ένταση και διαταραχή του ύπνου.

Διαταραχή Πανικού

Άτομα με Διαταραχή Πανικού ταλαιπωρούνται από συχνές και ξαφνικές κρίσεις πανικού. Κρίση πανικού ονομάζουμε την απότομη εκδήλωση έντονου φόβου ή έντονης ενόχλησης, που κορυφώνεται μέσα σε λίγα λεπτά και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου τέσσερα (ή περισσότερα) από τα ακόλουθα συμπτώματα κάνουν την εμφάνισή τους: ταχυπαλμίες,  εφίδρωση, τρέμουλο, αίσθηση δύσπνοιας ή πνιγμού, πόνος ή δυσφορία στο στήθος, ναυτία ή κοιλιακή δυσφορία, αίσθημα ζάλης, αστάθειας, ή λιποθυμίας, ρίγος ή αίσθηση θερμότητας,  παραισθησία (μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα), αποπραγματοποίηση (αίσθημα αποκοπής από την πραγματικότητα) ή αποπροσωποποίηση (αίσθημα αποσύνδεσης από τον εαυτό), φόβος ότι θα χάσει κανείς τον έλεγχο ή θα «τρελαθεί» και τέλος φόβος ότι θα πεθάνει. Πάρα το δυσάρεστο της όλης εμπειρίας και παρόλο που κανείς νιώθει και πιστεύει όντως ότι παθαίνει καρδιακή προσβολή ή πεθαίνει, η πραγματικότητα είναι ότι οι κρίσεις πανικού είναι ακίνδυνες για την σωματική μας υγειά. Για να διαγνωστεί κανείς με διαταραχή Πανικού πρέπει να δοκιμάζεται από πολλαπλές τέτοιες κρίσεις για παραπάνω από έναν μήνα.

Αγοραφοβία

Η Αγοραφοβία περιλαμβάνει έντονο φόβο ή/και αποφυγή καταστάσεων ή χώρων όπου η διαφυγή μπορεί να είναι δύσκολη ή να μην υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια σε περίπτωση κρίσης πανικού ή άλλων συμπτωμάτων άγχους. Είναι σύνηθες για τα άτομα με Αγοραφοβία να αποφεύγουν πολυσύχναστους χώρους, μέσα μαζικής μεταφοράς, παραμονή σε ουρές, ανοιχτούς χώρους ή καταστάσεις όπου αισθάνονται παγιδευμένοι ή ανίκανοι να ξεφύγουν. Τα άτομα για να προστατευτούν από τον έντονο φόβο και το άγχος αποφεύγουν να βγαίνουν από το σπίτι τους, ή αν βγουν, συνήθως το κάνουν με τη συνοδεία κάποιου έμπιστου προσώπου τους.

Ειδικές Φοβίες

Φοβία ονομάζουμε τον παράλογο και υπερβολικό φόβο για συγκεκριμένα αντικείμενα, καταστάσεις ή δραστηριότητες. Τα άτομα γνωρίζουν ότι δεν κινδυνεύουν ρεαλιστικά ή άμεσα από το φοβικό αντικείμενο, ωστόσο τα επίπεδα του φόβου τους για αυτό δεν περιορίζονται. Οι Ειδικές Φοβίες χωρίζονται σε 5 κατηγορίες που περιλαμβάνουν τον φόβο για τα ζώα (πχ. αραχνοφοβία, κυνοφοβία), τον φόβο για το φυσικό περιβάλλον (πχ. υψοφοβία, υδροφοβία), τον φόβο σχετικό με αίμα-ένεση-τραύμα, τον φόβο για συγκεκριμένες καταστάσεις (πετοφοβία, κλειστοφοβία) και την κατηγορία άλλου τύπου (εμετοφοβία, φοβία για τους κλόουν). Αυτές οι φοβίες μπορούν να οδηγήσουν τα άτομα σε συμπεριφορές αποφυγής και σημαντική δυσφορία όταν βρίσκονται αντιμέτωπα με το φοβικό ερέθισμα.

Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους (αλλιώς, Κοινωνική Φοβία)

Στην Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους παρατηρούμε έναν έντονο φόβο ή άγχος για μια η περισσότερες κοινωνικές περιστάσεις στις οποίες το άτομο εκτίθεται σε ενδεχόμενη κριτική ή έλεγχο από άλλους. Το άτομο φοβάται ότι θα ενεργήσει με τρόπο ή θα παρουσιάσει έκδηλα συμπτώματα άγχους που θα οδηγήσουν σε αρνητική αξιολόγηση και κριτική από τους άλλους. Συχνά αισθάνεται έντονο άγχος όταν συναναστρέφεται κοινωνικά με άλλους, όταν έχει να πραγματοποιήσει μια δημόσια ομιλία ή έργο ή όταν βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους πρόκειται στην ουσία για μια Ειδική Φοβία επί των κοινωνικών περιστάσεων, εξού και ο ορός Κοινωνική Φοβία.